بررسی وضعیت انجام رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت در اساتید دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد در سال ۱۳۸۸

چکیده مقدمه: سلامت مجموعه ای از عناصر جسمی، روانی، معنوی، اجتماعی، هوشی و محیطی را در بر می گیرد و برای دستیابی به بالاترین حد سلامت جسمی می توان از طریق تغذیه مناسب، ورزش مرتب، دوری از رفتارهای پرخطر و تشخیص به هنگام نشانه های بیماری به آن دست یافت و با توجه به این که 50 درصد از همه هزینه ها با شیوه زندگی ناصحیح، ارتباط دارد لذا بر آن شدیم تا این مطالعه را با هدف تعیین رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت در اساتید دانشگاه علوم پزشکی یزد انجام دهیم. مواد و روش ها: نوع مطالعه توصیفی-مقطعی و به صورت سرشماری 142 نفر از اساتید در سال 88 مورد پرسش قرار گرفتند. اطلاعات از طریق پرسش نامه hplp-ii که شامل 52 آیتم که ترکیبی از 2 طبقه و 6 زیر مجموعه بود جمع آوری گردید.(طبقه یک: رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت شامل زیر مجموعه های مسئولیت پذیری سلامت، فعالیت های فیزیکی و عادت های تغذیه ای. طبقه دو: رفاه روانی اجتماعی شامل زیر مجموعه های رشد معنوی، ارتباطات بین فردی و مدیریت استرس) که هر یک از سوالات طبق طیف لیکرات امتیازدهی شد که مینیمم و ماکزیمم امتیاز 208-52 بود. اطلاعات پس از جمع آوری وارد spss شد و توسط تست های آماری x2، t-test و correlation مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش: نتایج بیانگر این است که 8/26 درصد از اساتید زن و 2/73 درصد مرد بودند. 3/6 درصد مجرد و 7/93 درصد متاهل و 4/51 درصد دارای مدرک دکتری تخصصی بودند. مقایسه رفتارهای ارتقاء سلامت در دو جنس نشان داد که امتیاز اساتید زن در عادت های تغذیه ای، حس مسئولیت پذیری و روابط بین فردی بیش از اساتید مرد بود و برحسب وضعیت تاهل نشان داد که امتیاز اساتید متاهل در فعالیت های فیزیکی و عادت های تغذیه ای بیش از اساتید مجرد بود ولی از لحاظ آماری معنی دار نبود. در کل میانگین امتیاز فعالیت های فیزیکی دراساتید زن و مرد از بقیه زیر مجموعه های رفتارهای ارتــقاء دهنده سلامت کــمتر بود و تنها 8/28-4/18 درصد از یک برنامه ورزشی برنامه ریزی شده پیروی می کردند. از لحاظ عادت های تغذیه ای در کل مصرف غلات و سبزیجات کم بود و70 درصد از اساتید صبحانه مصرف می کردند. تقریب به 40 درصد از اساتید از مهارت های مدیریت استرس استفاده می کردند و میانگین امتیاز رفتارهای مرتبط با مدیریت استرس در اعضاء هیئت علمی مرد بیش از اعضاء هیئت علمی زن بود. بحث و نتیجه گیری: با توجه به این که 60 درصد امتیاز مربوط به سازه های رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت و رفاه روانی اجتماعی، توسط اساتید کسب شده است به نظر می رسد طراحی برنامه جامع ارتقاء فعالیت فیزیکی اساتید و مدیریت استرس می تواند نقش مهمی در رفاه جسمی، روانی و اجتماعی اساتید دانشگاه داشته باشد.